Παρασκευή 17 Δεκεμβρίου 2010
Σάββατο 20 Νοεμβρίου 2010
ΕΡΓΑΛΕΙΑ & ΥΛΙΚΑ ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
Τα πιο κάτω υλικά αποτελούν τα εφόδια ενός αγιογράφου για την κατασκευή μιας Φορητής Εικόνας:
• Καβαλέτο
• Καλάμι στήριξης χεριού
• Χαρτί ακουαρέλας για προσχέδια
• Διαφανές χαρτί ή ριζόχαρτο
• Διαβήτης, μολύβι και γομολάστιχα
• Ξύλο ή μουσαμάς (για ευκολία)
• Πλάκα ζαρντέν ή κουνελόκολλα σε σκόνη
• Τσίγκος
• Στόκος
• Γυαλόχαρτα ψιλά
• Κερί μέλισσας
• Νέφτι
• Τρίωρο μιξιόν
• Αμπόλι κόκκινο
• Αυγοθήκη-Παλέτα
• Φύλλα χρυσού, αργύρου και μπρούντζου
• Γομαλάκα λευκή
• Οινόπνευμα
• Μαξιλάρι
• Μαχαίρι
• Φτέρη
• Αχάτη
• Πινέλα μαλακά & μακρύτριχα στρογγυλά και πλατιά διάφορα νούμερα
• Πινέλο μαλακό & πλατύ, για βερνίκι
• Κρόκος αυγού αναμειγμένος με ξύδι
• Χρώματα σε σκόνη (30)
Τα βασικά χρώματα που χρησιμοποιεί ένας αγιογράφος είναι όλα φυσικά χρώματα και είναι:
• Ώχρες OCRE NATURELLE - OCRE BRULEE - OCRE JAUNE CLAIR OCRE JAUNE FONCE
. Κίτρινα JAUNE DE NAPLES - JAUNE DE CADMIUM - JAUNE CITRON, CLAIR, MOYEM, FONCE, ORANGE
• Όμπρα ωμή
• Όμπρα ψημένη
• Σιέννα ωμή
• Σιέννα ψημένη
• Χονδροκόκκινο
• Κόκκινο KADMIN - VERMILLION
• Κιννάβαρι
• Πράσινο τσιμέντου
• Όμπρα πράσινη
• Άσπρο BLANC DI ZING - BLANC DE TITANIUM
• Μπλε BLEU D’ OUTREMER - BLEU DE COBALT - BLEU DE PRUSSE
• Μαύρο NOIR DI VIGNE - NOIR D’ IVOIRE
Στάδια κατασκευής βυζαντινής φορητής εικόνας
1) Σχεδιασμός εικόνας στο χαρτί
2) Προετοιμασία επιφάνειας ξύλου
3) Προετοιμασία ανθιβολίου
4) Αποτύπωση ανθιβολίου στο ξύλο
5) Χρύσωμα εικόνας
6) Προπλασμοί εικόνας (βάση χρωμάτων)
7) Γραψίματα εικόνας (σκούρες αποδόσεις βαφής)
8) Λάμματα εικόνας (φωτεινές αποδόσεις βαφής)
9) Χαρακτηριστικά προσώπου
10) Λάμματα προσώπου (φωτεινότητα σάρκας)
11) Επιγραφή εικόνας
12) Βερνίκωμα εικόνας
2) Προετοιμασία επιφάνειας ξύλου
3) Προετοιμασία ανθιβολίου
4) Αποτύπωση ανθιβολίου στο ξύλο
5) Χρύσωμα εικόνας
6) Προπλασμοί εικόνας (βάση χρωμάτων)
7) Γραψίματα εικόνας (σκούρες αποδόσεις βαφής)
8) Λάμματα εικόνας (φωτεινές αποδόσεις βαφής)
9) Χαρακτηριστικά προσώπου
10) Λάμματα προσώπου (φωτεινότητα σάρκας)
11) Επιγραφή εικόνας
12) Βερνίκωμα εικόνας
Παρασκευή 5 Νοεμβρίου 2010
Η Σχολή Βυζ. Μουσικής και Αγιογραφίας της Ι.Μ. Ηλείας
Η Σχολή Βυζ. Μουσικής και Αγιογραφίας της Ι.Μ. Ηλείας ιδρύθηκε το 1978. Στεγάζεται στην Ι. Μονήν Παναγίας Εσοδιωτίσσης (Σουδιώτισσα) Αγ. Ιωάννου Λετρίνων Πύργου, σε εξαόροφρο πολυεπίπεδο κτίριο. Αποσκοπεί στο να διατηρηθεί η παράδοση της Βυζαντινής τέχνης της αγιογραφίας (τοιχογραφίας, φορητών εικόνων και ψηφιδωτών) η εκμάθησις της τέχνης αυτής σε νέους καλλιτέχνες αγιογράφους και η διακόσμησις των ιερών Ναών μας με γνήσιες βυζαντινές εικόνες. Διευθύνεται από τον αγιογράφο κ. Νίκο Παπαηλιού.
Εικόνες από Μουσεία
Αρχάγγελος Μιχαήλ, 13ος αι. (Βυζαντινό Μουσείο, Αθήνα)
Παναγία Γαλακτοτροφούσα 1784 (Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού. Θεσσαλονίκη)
Χριστός ως ''Σοφία του Θεού'', β΄ μισό 14ου αι. (Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού. Θεσσαλονίκη)
Η βυζαντινή ορθόδοξη αγιογραφία
Η βυζαντινή ορθόδοξη αγιογραφία δεν είναι απλά μια "τέχνη", είναι ιερή τέχνη. Δεν είναι "ζωγραφική", είναι θεολογία. Δεν είναι "καλλιτεχνική έκφραση", είναι προσδοκία σωτηρίας. Δεν είναι "στολίδι", είναι συνάντηση με το θείο. Δεν είναι "φωτογραφία", είναι "εις Χριστόν παιδαγωγία". Δεν είναι "αντικείμενο", είναι ιερό σκεύος. Δεν είναι "υλική αξία", είναι υπέρβαση. Δεν είναι "συλλεκτικό είδος", είναι παρηγοριά, παραμυθία και ανάπαυση των Ορθοδόξων Χριστιανών κοντά στον Τριαδικό Θεό.
Χαρακτηριστικά της Βυζαντινής Αγιογραφίας
Ο χαρακτήρας της Ορθόδοξης αγιογραφίας είναι σεμνός, κατανυκτικός, με πνευματικό και όχι σωματικό κάλλος. Τα άγια πρόσωπα εικονίζονται "εν αφθαρσία", με πνευματική και σωματική ρωμαλεότητα, με ανδρείο και γενναίο φρόνημα, με ευθύτητα. Η εικόνα είναι η σκάλα που μας ανεβάζει στον Ουρανό, αλλά και κατεβάζει τον Ουρανό στη γη. Είναι ένα σημείο συναντήσεως κτιστού και ακτίστου, παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος, του "νυν" και "αεί".
Ιδιότητες της Βυζαντινής Αγιογραφίας
Η Βυζαντινή αγιογραφία:
1. Καταργεί το κοσμικό φως. Σε καμμία Ορθόδοξη εικόνα δεν αποδίδεται σκιά. Όλα ειναι φωτεινά και ευδιάκριτα, επειδή φωτίζονται από τον Ανέσπερο Ήλιο της Δικαιοσύνης, τον Χριστό.
2. Καταργεί τον κοσμικό χώρο και χρόνο. Η εικόνα διατηρεί τα ιστορικά στοιχεία και πλαίσια αυτού που απεικονίζει, αλλά δε δεσμεύεται από αυτό. Ο Τριαδικός Θεός είναι άχρονος και αχώρητος. Ο χώρος και ο χρόνος είναι ανθρώπινα μεγέθη. Έτσι, η ορθόδοξη αγιογραφία δε διστάζει να αποδεσμευτεί από τη φυσιοκρατική αντίληψη της κοσμικής τέχνης.
3.Καταργεί την προοπτική. Δεν τηρείται η φυσική τάξη των πραγμάτων. Αυτή η αντίστροφη προοπτική, δηλώνει το μυστικό βάθος της εικόνας, που είναι το σωτηριώδες έργο του Χριστού.
Σχολές της Βυζαντινής Αγιογραφίας
H βυζαντινή αγιογραφία περιλαμβάνει τη φορητή εικόνα, την τοιχογραφία, το ψηφιδωτό και τη μικρογραφία, πού κοσμεί χειρόγραφους κώδικες και βιβλία. Κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες χρησιμοποιήθηκαν κυρίως κηρόχυτες και εγκαυστικές φορητές εικόνες και ψηφιδωτά.
Τα ψηφιδωτά, μέχρι την εικονομαχία, κυριαρχούσαν στην ιστόρηση των ιερών ναών, επειδή οι μικροσκοπικές ψηφίδες της χρωματισμένης υαλόμαζας, με την ανακύκλιση και αντανάκλαση του φωτός, αναδείκνυαν τα χρώματα λαμπερά και ζωηρά, δημιουργώντας μίαν υπερβατική ατμόσφαιρα.
Σταδιακά, όμως, αυξάνεται ή χρήση της φορητής εικόνας και της τοιχογραφίας, είτε με τη μορφή της υδατογραφίας είτε με τη μορφή της ξηρογραφίας. Η περίοδος της δυναστείας των Παλαιολόγων αυτοκρατόρων του Βυζαντίου (1261-1453) θεωρείται ό χρυσούς αιών της βυζαντινής αγιογραφίας. Την εποχή αυτή διαμορφώνονται δύο Σχολές-τεχνοτροπίες: η Μακεδονική, που κυριαρχεί μέχρι τα μέσα του 15ου αιώνος και ή Κρητική, πού ανθεί κατά τον 16° αιώνα.
Η Μακεδονική τεχνοτροπία χαρακτηρίζεται από έντονα χρώματα με πλατιά σαρκώματα και φωτίσματα. Τα σώματα διαγράφονται κάτω από τα ενδύματα. Ή πτυχολογία είναι πλούσια και διακοσμείται με θεαματική λεπτομέρεια, ενώ παρατηρούνται ένταση, κίνηση, ελευθερία, πλούσια χρώματα και έντονη έκφραση της ψυχολογικής καταστάσεως των εικονιζόμενων προσώπων. Κύριος εκφραστής αυτής της τεχνοτροπίας υπήρξε ό Μανουήλ Πανσέληνος, που ανεδείχθη στο πρώτο ήμισυ του 14ου αιώνα.
Τέλη του 14ου αιώνα καλλιεργείται η Κρητική τεχνοτροπία. Κύρια χαρακτηριστικά είναι οι σκοτεινότεροι προπλασμοί, κυρίως στα πρόσωπα, όπου χρησιμοποιείται, το καφέ και όχι το πράσινο χρώμα της μακεδονικής σχολής. Η τέχνη είναι απλή, λιτή, με μυστικό ασκητικό χαρακτήρα. Το φως είναι πλέον λιγοστό και μοιάζει να πηγάζει από κάποιο βάθος, στοιχείο που υποβάλλει στον θεατή αποφατισμό και βαθιά κατάνυξη. Κύριος εκπρόσωπος αυτής της τεχνοτροπίας είναι ο Θεοφάνης ό Κρής.
Χαρακτηριστικά της Βυζαντινής Αγιογραφίας
Ο χαρακτήρας της Ορθόδοξης αγιογραφίας είναι σεμνός, κατανυκτικός, με πνευματικό και όχι σωματικό κάλλος. Τα άγια πρόσωπα εικονίζονται "εν αφθαρσία", με πνευματική και σωματική ρωμαλεότητα, με ανδρείο και γενναίο φρόνημα, με ευθύτητα. Η εικόνα είναι η σκάλα που μας ανεβάζει στον Ουρανό, αλλά και κατεβάζει τον Ουρανό στη γη. Είναι ένα σημείο συναντήσεως κτιστού και ακτίστου, παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος, του "νυν" και "αεί".
Ιδιότητες της Βυζαντινής Αγιογραφίας
Η Βυζαντινή αγιογραφία:
1. Καταργεί το κοσμικό φως. Σε καμμία Ορθόδοξη εικόνα δεν αποδίδεται σκιά. Όλα ειναι φωτεινά και ευδιάκριτα, επειδή φωτίζονται από τον Ανέσπερο Ήλιο της Δικαιοσύνης, τον Χριστό.
2. Καταργεί τον κοσμικό χώρο και χρόνο. Η εικόνα διατηρεί τα ιστορικά στοιχεία και πλαίσια αυτού που απεικονίζει, αλλά δε δεσμεύεται από αυτό. Ο Τριαδικός Θεός είναι άχρονος και αχώρητος. Ο χώρος και ο χρόνος είναι ανθρώπινα μεγέθη. Έτσι, η ορθόδοξη αγιογραφία δε διστάζει να αποδεσμευτεί από τη φυσιοκρατική αντίληψη της κοσμικής τέχνης.
3.Καταργεί την προοπτική. Δεν τηρείται η φυσική τάξη των πραγμάτων. Αυτή η αντίστροφη προοπτική, δηλώνει το μυστικό βάθος της εικόνας, που είναι το σωτηριώδες έργο του Χριστού.
Σχολές της Βυζαντινής Αγιογραφίας
H βυζαντινή αγιογραφία περιλαμβάνει τη φορητή εικόνα, την τοιχογραφία, το ψηφιδωτό και τη μικρογραφία, πού κοσμεί χειρόγραφους κώδικες και βιβλία. Κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες χρησιμοποιήθηκαν κυρίως κηρόχυτες και εγκαυστικές φορητές εικόνες και ψηφιδωτά.
Τα ψηφιδωτά, μέχρι την εικονομαχία, κυριαρχούσαν στην ιστόρηση των ιερών ναών, επειδή οι μικροσκοπικές ψηφίδες της χρωματισμένης υαλόμαζας, με την ανακύκλιση και αντανάκλαση του φωτός, αναδείκνυαν τα χρώματα λαμπερά και ζωηρά, δημιουργώντας μίαν υπερβατική ατμόσφαιρα.
Σταδιακά, όμως, αυξάνεται ή χρήση της φορητής εικόνας και της τοιχογραφίας, είτε με τη μορφή της υδατογραφίας είτε με τη μορφή της ξηρογραφίας. Η περίοδος της δυναστείας των Παλαιολόγων αυτοκρατόρων του Βυζαντίου (1261-1453) θεωρείται ό χρυσούς αιών της βυζαντινής αγιογραφίας. Την εποχή αυτή διαμορφώνονται δύο Σχολές-τεχνοτροπίες: η Μακεδονική, που κυριαρχεί μέχρι τα μέσα του 15ου αιώνος και ή Κρητική, πού ανθεί κατά τον 16° αιώνα.
Η Μακεδονική τεχνοτροπία χαρακτηρίζεται από έντονα χρώματα με πλατιά σαρκώματα και φωτίσματα. Τα σώματα διαγράφονται κάτω από τα ενδύματα. Ή πτυχολογία είναι πλούσια και διακοσμείται με θεαματική λεπτομέρεια, ενώ παρατηρούνται ένταση, κίνηση, ελευθερία, πλούσια χρώματα και έντονη έκφραση της ψυχολογικής καταστάσεως των εικονιζόμενων προσώπων. Κύριος εκφραστής αυτής της τεχνοτροπίας υπήρξε ό Μανουήλ Πανσέληνος, που ανεδείχθη στο πρώτο ήμισυ του 14ου αιώνα.
Τέλη του 14ου αιώνα καλλιεργείται η Κρητική τεχνοτροπία. Κύρια χαρακτηριστικά είναι οι σκοτεινότεροι προπλασμοί, κυρίως στα πρόσωπα, όπου χρησιμοποιείται, το καφέ και όχι το πράσινο χρώμα της μακεδονικής σχολής. Η τέχνη είναι απλή, λιτή, με μυστικό ασκητικό χαρακτήρα. Το φως είναι πλέον λιγοστό και μοιάζει να πηγάζει από κάποιο βάθος, στοιχείο που υποβάλλει στον θεατή αποφατισμό και βαθιά κατάνυξη. Κύριος εκπρόσωπος αυτής της τεχνοτροπίας είναι ο Θεοφάνης ό Κρής.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)